آیا تا به حال پس از خوردن یک قاشق سوپ داغ و یا یک گاز از بستنی احساس درد و ناراحتی در دندان خود داشته اید؟ اگر چنین است، نگران نباشید. شما تنها نیستید. گرچه درد ایجاد شده در اثر خوردن غذاهای داغ و یا سرد می تواند نشانه ی پوسیدگی باشد، اما در برخی از افراد به دلیل داشتن دندان های حساس یا حساسیت دندانی می باشد.
حساسیت دندان و یا حساسیت عاجی دقیقا در قالب درد و ناراحتی در واکنش به برخی محرک ها مانند دماهای بالا یا پایین احساس می شود. این مشکل می تواند یک مشکل موقتی و یا مزمن باشد و یک دندان، چند دندان و یا حتی تمامی دندان های فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این حساسیت ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد اما اغلب موارد حساسیت های دندانی به راحتی با ایجاد تغییر در برنامه بهداشت دهان قابل درمان هستند.
علائم حساسیت دندانی
افراد دارای حساسیت های دندانی ممکن است درد یا ناراحتی هایی را در واکنش به برخی محرک ها تجربه نمایند. شما احتمال دارد که این درد را در ریشه ی دندان احساس کنید. محرک ها معمولا شامل:
- غذاها و نوشیدنی های داغ
- غذاها و نوشیدنی های سرد
- هوای سرد
- غذاها و نوشیدنی های شیرین
- غذاها و نوشیدنی های الکلی
- آب سرد، خصوصا به هنگام شست و شوی روزانه دندان ها
- نخ کردن و یا مسواک زدن دندان ها
- دهان شویه های با پایه ی الکل
هستند.
علائم ممکن است در طول زمان بدون هیچ دلیلی ناپدید شده و یا دوباره ظاهر شوند. این نشانه ها با دارا بودن طیفی گسترده از ملایم تا شدید متغیر می باشند.
علل ایجاد حساسیت دندانی
برخی از افراد به طور طبیعی دارای دندان های حساس تری نسبت به سایر افراد هستند و این به دلیل داشتن مینای نازکتر می باشد. مینای دندان به لایه ی بیرونی پوشاننده ی دندان گفته می شود که از دندان محافظت می کند. در بسیاری از موارد مینای دندان دچار خوردگی می شود و این امر می تواند بر اثر:
- محکم مسواک زدن
- استفاده از یک مسواک سفت
- دندان قروچه در شب
- خوردن یا آشامیدن مرتب غذاها و نوشیدنی های اسیدی
باشد.
بعضی اوقات شرایط دیگری نیز ممکن است در ایجاد حساسیت دندانی نقش داشته باشند. برای مثال ریفلاکس معده‌ای باعث می شود اسید از معده و مری بالا آمده و به مرور زمان موجب فرسودگی دندان شود. بیماری هایی که با استفراغ های مداوم همراه هستند، نظیر بیماری های معده و جوع نیز می توانند موجب از بین رفتن دندان ها توسط اسید شوند.
تحلیل لثه می تواند باعث در معرض آسیب قرار دادن بخش هایی از دندان و از بین رفتن حفاظت آن ها و همچنین ایجاد حساسیت شود.
پوسیدگی دندان، دندان شکسته، دندان لب پر شده و تاج یا پرکردگی های تحلیل رفته می تواند باعث در معرض آسیب قرارگیری مینای دندان و در نتیجه افزایش حساسیت آن شود. در این صورت شما به جای اغلب دندان ها، حساسیت را تنها در همان دندان و یا همان ناحیه حس خواهید کرد.
دندان شما همچنین ممکن است به طور موقت و در نتیجه ی انجام برخی درمان های دندانی نظیر پر کردن و یا بلیچینگ دچار حساسیت در همان ناحیه و یا دندان خاص شود که این امر بنا به دلیل مذکور بوده و پس از مدتی رفع خواهد شد.
درمان حساسیت دندانی
اگر حساسیت دندانی شما خفیف است، می توانید از درمان های بدون نیاز به نسخه استفاده کنید. از خمیر دندان های مخصوص دندان های حساس کمک بگیرید. این خمیر دندان ها حاوی هیچ گونه ترکیبات محرک و سوزش آوری نبوده و حتی ممکن است حاوی مواد بی حس کننده ای باشند که مانع انتشار درد و رسیدن آن به عصب دندان شود. به هنگام انتخاب دهان شویه، از نوع فاقد الکل آن برای جلوگیری از ایجاد احساس درد بیشتر، استفاده نمایید. استفاده از مسواک های نرم و نیز به آرامی مسواک زدن دندان ها می تتواند بسیار کمک کننده باشد. گاه نیاز است از چند متد مختلف برای رسیدن به نتیجه مطلوب بهره گرفت.
در صورت عدم نتیجه گیری از متد های خانگی بهتر است از دندان پزشک خود کمک بگیرید. او ممکن است با تجویز خمیر دندان و دهان شویه ای خاص و یا به وسیله فلوراید ژل و بی حسی در مطب، روند درمان را تسریع ببخشد. این تکنیک ها به تقویت و استحکام مینای دندان کمک می کنند.
اگر چنان چه دلیل حساسیت دندان شما عوامل دیگری از قبیل برخی بیماری ها نطیر بیماری های گوارشی فوق الذکر بود، به منظور جلوگیری از تخریب بیشتر مینای دندان سریعا به پزشک مربوطه جهت درمان مراجعه نمایید.
تحلیل لثه به کمک حفظ بهداشت دهان و مسواک زدن آرام بهبود خواهد یافت. در غیر این صورت پزشک ممکن است با اخذ روش هایی مانند جراحی لثه و قرار دادن بافت بر روی ریشه ی در معرض آسیب قرار گرفته، اقدام به درمان نماید.
دندان قروچه نیز با روش هایی مانند آگاه بودن در طول روز، کاهش استرس، کاهش مصرف کافئین قبل از خواب قابل کنترل می باشد. در صورت عدم موفقیت می توانید از نایت گارد برای این منظور استفاده نمایید.